Như các bộ phận khác của động cơ điện, bạc đạn cũng sẽ bị hư hỏng. Tuy nhiên, thời gian sử dụng và chất lượng của bạc đạn có thể kéo dài nếu được bảo quản và sử dụng đúng cách. Sau đây là danh sách các lỗi thường gặp ở bạc đạn motor điện và cách để bảo quản và phòng tránh hư hỏng cho bạc đạn động cơ.

Chất bôi trơn chưa đạt yêu cầu kỹ thuật

Hơn 80% nguyên nhân gây hỏng bạc đạn là do độ bôi trơn không đáp ứng quy chuẩn kỹ thuật. Sự không đạt các yêu cầu kỹ thuật có thể bao gồm chưa đủ lượng mỡ bôi trơn cần thiết, sử dụng sai chất bôi trơn hay quá nhiệt làm giảm chất lượng của chất bôi trơn.

Cách kiểm tra: Kiểm tra xem xét sự biến màu (màu xanh, màu nâu) ở các bộ phần lăn và đường rãnh lăn, nhiệt độ và mức độ chất bôi trơn được dùng cho bạc đạn. 

Phương án xử lý: Lựa chọn, sử dụng đúng loại và đúng lượng chất bôi trơn cần có cho bạc đạn động cơ điện, chú ý phòng tránh tình trạng hao hụt lượng chất bôi trơn cho bạc đạn motor điện và thực hiện thêm lượng bôi trơn cho bạc đạn theo đúng lịch trình bảo dưỡng định kỳ.

Nhiễm bẩn

Nhiễm bẩn xuất hiện do có sự xâm nhập của các tạp chất vào chất bôi trơn của bạc đạn động cơ điện hoặc do quy trình làm sạch vòng bi bạc đạn không đạt tiêu chuẩn kỹ thuật. Một số trường hợp phổ biến có thể thường thấy như nhiễm bẩn do chất bẩn, bụi, sạn nhám, mảnh vỡ nhỏ của kim loại sản sinh từ môi trường làm việc, bàn tay và dụng cụ thi công.

Cách kiểm tra: Tìm kiếm các vết mẻ ở các bộ phận lăn trên bạc đạn (vòng bi) motor điện và mặt lăn của vòng ổ gây ra hiện tượng rung.

Phương án xử lý: Thanh lọc chất bôi trơn và rửa các dụng cụ, vệ sinh nơi làm việc và tay trước khi thực hiện thi công cho bạc đạn để hạn chế tối đa nguy cơ nhiễm bẩn.

Tham khảo thêm: Sửa chữa motor điện hư hỏng do bị nhiễm bẩn

Lắp ráp bạc đạn không đạt tiêu chuẩn kỹ thuật

Bạc đạn động cơ điện nên được lắp ráp với một lực thích hợp và quy trình lắp đặt đạt kỹ thuật

Cách kiểm tra: Lắp đặt sai quy cách kỹ thuật có thể gây mài mòn, vỡ, trầy xước ở bạc đạn, ngoài ra còn có thể khiến cho nhiệt độ vận hành cao, tạo ra hiện tượng mỏi kim loại và hư hỏng bạc đạn sớm hơn thời gian sử dụng cho phép. Lắp ráp bạc đạn sai quy cách kỹ thuật có thể là do siết quá chặt, lỏng bạc đạn khi đặt vào cốt trục, lỏng ổ bạc đạn, lắp đặt bạc đạn không đúng vị trí…

Phương án xử lý: Tuân thủ đúng hướng dẫn lắp ráp bạc đạn cho motor điện.

Sự ăn mòn

Hơi ẩm, acid, dầu bơi trơn kém chất lượng hoặc xuống cấp, sư ngưng tụ do nghịch nhiệt có thể gây ra hiện tượng ăn mòn trên bề mặt của bi và ổ đũa bạc đạn.

Cách kiểm tra: Tìm kiếm các vết gỉ màu đỏ hoặc nâu hoặc lớp lắng đọng trên các bộ phận lăn, vòng ổ bi hoặc vòng cách. Ngoài ra, có thể kiểm tra bằng cách xem xét sự xuất hiện của các yếu tố sau: bạc đạn có sự gia tăng độ rung cùng sự hao mòn hay không, sự gia tăng khoảng cách độ hở hướng tâm và sự mất lực căng ban đầu.

Phương án xử lý: Loại bỏ các chất dịch ra khỏi bạc đạn motor điện. Chọn các vòng chặn ổ bi bạc đạn phù hợp với điều kiện vận hành. Sử dụng đúng loại bạc đạn động cơ điện, chẳng hạn như bạc đạn thép không gỉ, có thể ngăn ngừa sự ăn mòn ở bạc đạn động cơ điện.

Tham khảo thêm: Hỏng động cơ điện do chổi than bị ăn mòn và phương án xử lý

Bạc đạn động cơ điện bị mài mòn sau quá trình sử dụng

(Ảnh minh họa: Bạc đạn của motor điện DC 300 HP thuộc công trình sửa chữa động cơ điện,

thay bạc đạn và mạ crom do Công ty Thành Tâm thực hiện) 

Sự mỏi kim loại

Sự mỏi kim loại thường xảy ra do quá tải, quá tải trọng trước, siết vòng trong bạc đạn motor điện quá chặt, sử dụng bạc đạn quá thời gian sử dụng cho phép.

Cách kiểm tra: Sự mỏi kim loại thể hiện ở những vết nứt trên bề mặt bạc đạn, những vết mẻ nhỏ, mảnh vỡ nhỏ rời rạc ở vòng trong của bạc đạn, vòng ngoài hoặc các bộ phận lăn. Sự nứt vỡ sẽ không ngừng lại và sẽ ngày càng gia tăng khi động cơ điện tiếp tục vận hành. Sự nứt vỡ sẽ thể hiện qua việc động cơ điện ngày càng rung và tiếng ồn phát ra ngày càng lớn.

Phương án xử lý: Thay bạc đạn hoặc chọn bạc đạn có thời gian đến hạn mỏi kim loại lâu hơn, vệ sinh bạc đạn.

Quá nhiệt

Quá nhiệt thường xảy ra do môi trường vận hành có nhiệt độ cao hơn mức cho phép hoặc do sử dụng mỡ bôi trơn không phù hợp. Nhiệt độ cao sẽ khiến cho dầu phân tách khỏi chất bôi trơn, từ đó gây suy giảm chất lượng của chất bôi trơn. Trong môi trường nhiệt quá cao, sự ô xy hóa có thể làm mất lượng dầu có trong mỡ bôi trơn, khiến cho mỡ bôi trơn bị khô, giòn cứng và từ đó gây ra kẹt bạc đạn động cơ điện. Nhiệt độ cao còn làm siêu giảm độ bền cứng của kim loại, từ đó gây ra hiện tượng mỏi kim loại sớm.

Cách kiểm tra: Chú ý tìm ra sự biến màu ở vòng bi, các bộ phận lăn và vòng cách.Trong trường hợp nghiêm trọng, các bộ phận của bạc đạn motor điện có thể bị tách rời. Nhiệt độ cao cũng gây ra sự suy giảm độ bôi trơn.

Phương án xử lý: Kiểm soát nhiệt độ vận hành, tạo môi trường nhiệt độ cân bằng và sử dụng các công cụ làm mát phụ trợ.

Tham khảo thêm: Hư hỏng động cơ motor điện do môi trường nhiệt độ

Cần chú ý sự quá nhiệt ở bạc đạn để phòng tránh sửa chữa động cơ điện

hoặc phải bảo trì motor điện sớm hơn lịch trình

(Ảnh minh họa: Công trình bảo trì động cơ điện 1250 KW cho Công ty Pomina - Thành Tâm Motor)

Quá tải

Bạc đạn của động cơ điện phải hoạt động quá tải cũng là một trong nguyên nhân khiến cho bạc đạn bị hỏng

Cách kiểm tra: Các dấu hiệu trầy xước nghiêm trọng sẽ có tại các vị trí lăn, các điểm thể hiện sự quá nhiệt và các mảnh vỡ rải khắp cũng là dấu hiệu cho biết bạc đạn đang được sử dụng quá tải

Phương án xử lý: Giảm tải hoặc thay bạc đạn có thông số kỹ thuật phù hợp hơn.

Tham khảo thêm: Quá tải - Dấu hiệu cảnh báo hỏng động cơ motor điện

Bảo quản và xử lý bạc đạn không đúng quy chuẩn kỹ thuật

 Bảo quản bạc đạn không đúng quy chuẩn kỹ thuật có thể bị bám bẩn và nhiễm ẩm. Lưu giữ bạc đạn ỏ nơi có nhiệt độ quá cao cũng làm giảm chất lượng dầu bôi trơn, vì vậy phải luôn tuân thủ các quy định kỹ thuật về bảo quản bạc đạn của nhà sản xuất. Xử lý bạc đạn không đúng cách như để hở hộp hoặc xé bao bảo vệ bạc đạn quá sớm sẽ tạo điều kiện cho bụi bẩn bám vào và các chất ăn mòn dễ dàng thâm nhập vào bạc đạn động cơ điện.

Cách kiểm tra: Kiểm tra độ ẩm và nhiệt độ tại nơi bảo quản. Kiểm tra bạc đạn motor điện có bị tháo mở khỏi hộp bảo vệ hay không.

Phương án xử lý: Lưu giữ bạc đạn ở nơi khô ráo theo nhiệt độ phòng. Luôn bọc bạc đạn kỹ lưỡng để bạc đạn motor điẹn luôn sạch sẽ trong thời gian bảo quản và trước khi được đưa  vào sử dụng.

Hiểu biết về các nguyên nhân khác nhau có thể gây hỏng bạc đạn và dấu hiếu nhận biết là một trong những bước quan trọng để hạn chế hư hỏng động cơ motor điện. Để phòng tránh các dấu hiệu và sự hư hỏng nói trên xuất hiện, các công ty nên có kế hoạch bảo dưỡng định kỳ không chỉ cho motor điện mà còn cả bạc đạn của động cơ. Bảo trì định kỳ sẽ giúp bạc đạn luôn đạt chất lượng tốt nhất, từ đó động cơ điện sẽ hoạt động bền bỉ, đáp ứng nhu cầu sản xuất của Công ty.

Quý khách hàng có nhu cầu xin vui lòng liên hệ:

• Địa chỉ: 89 Đường 16, Bình Hưng Hòa, Bình Tân
• Điện thoại: 0903 03 0594 hoặc 0906 600 594 (Ms. Thế)
• Email: ctythanhtammotor@gmail.com

Quý khách hàng có thể click vào đường link bên dưới để tham khảo các các công trình đã thực hiện của chúng tôi:

• Thông tin & Hình ảnh các công trình sửa chữa motor AC
• Thông tin & Hình ảnh các công trình bảo trì motor AC
• Thông tin & Hình ảnh các công trình sửa chữa motor DC
• Thông tin & Hình ảnh các công trình bảo trì motor DC
• Thông tin & Hình ảnh các công trình sửa chữa mâm từ
• Thông tin & Hình ảnh các công trình sửa chữa bơm nước
• Thông tin & Hình ảnh các công trình sửa chữa biến thế & tủ điều khiển